26-02-2011 
Polskie Towarzystwo Historyczne w Rzeszowie wydało kolejny, XXII tom „Prac Historyczno-Archiwalnych”. Znajduje się w nim mój artykuł p.t. „Formacje policyjne i problemy bezpieczeństwa w powiecie jasielskim u progu niepodległości”. Opracowałem go w przeważającej mierze na podstawie materiałów archiwalnych. Informacje zdobywałem podczas kwerend w archiwach w Krakowie, Przemyślu oraz w Skołyszynie.
Praca ta – myślę – wkrótce będzie dostępna w Internecie. Wszystkie tomy poza ostatnim znajdują się na stronie Muzeum Państwowego w Rzeszowie. Korzysta się z nich bardzo łatwo. Oto link do tej strony: http://www.reprocentrum.pl/archiwum_rzeszow/ . Dla zainteresowanych historią Jasła i okolic warto wspomnieć, że do tej pory w „Pracach Historyczno-Archiwalnych” opublikowano kilka artykułów o tej okolicy, autorami są jaślanie i osoby związane z naszym regionem.
Do napisania tego artykułu skłoniła mnie ciekawość tamtej epoki i problemów, z jakimi spotykali się – w czasach wielkiej nadziei ale też ogromnej biedy, głodu, chorób i przemocy – mieszkańcy Jasła i okolic. Tak niewiele przecież opublikowano na ten temat w dotychczas w wydanych książkach. Sięgnąłem więc do dokumentów wytworzonych przez jasielskie starostwo i policję. Znalazłem w nich przeciekawe historie.
Wspominam tu między innymi parę spraw kryminalnych z czasu przełomu tj. października i listopada 1918 r., nocną napaść kilkudziesięcioosobowej bandy na Nowy Żmigród w styczniu 1919 r. i rabunki kramów żydowskich w Jaśle i Kołaczycach. Poza tym poruszam m.in. problemy aspiracji Łemków do budowy własnego państwa oraz zagrożenie na tym terenie działalnością rewolucyjną.
Na straży bezpieczeństwa i porządku publicznego w tym czasie w powiecie jasielskim stało kilka formacji policyjnych i wojsko. Od grudnia 1918 do grudnia 1919 r. podstawową była Żandarmeria, przekształcona następnie w Policję Państwową. Na temat tej formacji publikowano bardzo niewiele. Tym większa satysfakcja przypomnieć o niej.
Najnowsze komentarze