Uwagi do dziejów Hankówki (5). Osiemnastowieczni mieszkańcy

Hankówka – dzisiejsze osiedle jasielskie przez – wieki było niewielką wioską. Ostatnio dotarłem do Metryki Józefińskiej, to jest spisu przeprowadzonego ponad 200 lat temu (1786-1789), za panowania cesarza austriackiego Józefa II. Wynika z niego, że w tamtym czasie we wsi było zaledwie 19 budynków. Jak się okazuje, ludzie, którzy zamieszkiwali tę miejscowość nosili w większości nazwiska, które przetrwały do dziś. Pozwolę sobie je przybliżyć, przecież to przodkowie wielu dzisiejszych mieszkańców osiedla, ale też miasta a nawet dalekiej okolicy.   

Metryka zawiera wiele informacji. Szczególnie dużo uwagi poświęcono wyliczeniu powierzchni pól, uprawom i dochodom osiąganym przez poszczególne gospodarstwa. Można by na jej podstawie obszerną rozprawę napisać. Tym razem skupmy się na ludziach. Jako że Metryka miała służyć oszacowaniu dochodów i wyliczeniu wysokości podatku oczywiście nie zawiera ona szczegółowego spisu mieszkańców. Jednak podano nazwiska chłopów-głów rodzin.

Pierwsza część metryki nosi nazwę Domowe place. Wynotowałem z niej każdy budynek podając  numer, który widnieje w niej przy nazwisku chłopa. Dane zawarłem w poniższej tabeli. W rubryce adnotacje wpisałem informacje, które zapisano przy poszczególnych gospodarstwach. Trudność sprawił mi termin ispina, którym kilkukrotnie posłużył się urzędnik. Słowo rozszyfrowałem w  starodawnych (jednak dostępnych w Internecie) słownikach j. polskiego. Ispina to dawna nazwa krzaków wierzbowych. Synonimy do słowa ispa to łoza, wikla, łozina, wiklina. Wierzba jest nadal bardzo tutaj popularna.

Na zdjęciu u góry – hankowskie ispina.

Warto pamiętać, że w tamtym czasie ziemia, którą chłop uprawiał nie był jego własnością ale pana wsi. Chłop użytkował gospodarstwo i z jego dochodów korzystał ale był zobowiązany do świadczenia pańszczyzny i wielu posług.

A oto użytkownicy domów znajdujących się w Hankówce w II połowie XVIII wieku.