Pierwszy komendant Policji w Jaśle

Był nim Paweł Kuzia. Od lat chciałem dowiedzieć się jak wyglądał i  w tak wielu miejscach poszukiwałem jego fotografii. Wreszcie kilka dni temu znalazłem!  Zdjęcie tu prezentowane pochodzi z jednego z międzywojennych czasopism. Publikuję ten tekst zachęcając osoby, których bliscy byli policjantami, i inne osoby zaiteresowane tematem,  o pomoc w upowszechnianiu wiedzy na temat losów przedwojennych policjantów powiatu jasielskiego.

Trudność w poznaniu ich losów bierze się po pierwsze z tego, że niewielu przeżyło wojnę. Ci, którym się to udało, w powojennej rzeczywistości zostali zepchnięci na margines życia społecznego. Wielu wyjechało za granicę lub na Zachód Polski. Swoją przeszłość zawodową najczęściej taili przed dziećmi, wnukami. Robili to, aby chronić bliskich. Przyznanie się bowiem, że ojciec był „granatowym” mogło zamknąć drogę na studia lub pracy w urzędzie, narazić na szykany.

Trudność w zdobywaniu wiedzy na temat policjantów II RP polega też na tym, że funkcjonariusze ci przed wojną bardzo często byli przenoszeni z placówki na placówkę , nawet w najbardziej odległe zakątki kraju. Dlatego rodziny policjantów  pochodzących z Jasła, lub tu czasowo służących, mieszkają z dala stąd.

Paweł Kuzia, tak jak każdy komendant jasielskich policjantów w okresie międzywojennym, nie był rodowitym jaślaninem. Do naszego miasta przybył na wiosnę 1919 r. Rozkazem Dowódcy Żandarmerii w Krakowie z 27 marca 1919 r. został powołany na stanowisko tutejszego komendanta (dowódcy) Żandarmerii Krajowej (wachmistrz powiatowy). Do tej pory pełnił funkcję komendanta posterunku w Wierzchosławicach koło Tarnowa. Miał wówczas 36 lat. 

Jak większość członków kadry oficerskiej Policji Państwowej wywodził się z Cesarsko-Królewskiej Żandarmerii Krajowej (C.K. Landesgendarmerie). Austriackim żandarmem został w 1908 r.

Po objęciu dowództwa nad polską już Żandarmerią w Jaśle organizował tutejszą służbę na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego. Kiedy z dniem 1 grudnia Żandarmeria w Małopolsce została przekształcona w Policję Państwową zgłosił akces na stanowisko powiatowego komendanta PP w Jaśle. Funkcjonariusze żandarmerii byli wówczas – zgodnie z ustawą o Policji Państwowej – poddani weryfikacji. W połowie grudnia 1919 r. we Lwowie miały miejsce rozmowy komisji rządowej z komendantami powiatowymi z Małopolski. Paweł Kuzia przeszedł ją pozytywnie. W efekcie objął stanowisko jasielskiego komendanta w stopniu komisarza.

Komisarz Paweł Kuzia dowodził jasielską komendą PP w czasie czterech i pół roku. Latem 1924 r. został przeniesiony do Powiatowej Komendy PP w Krakowie, obejmującej powiat krakowski. (Funkcjonowała odrębna komenda dla miasta Krakowa). Z przeniesieniem tym wiązał się awans. 1 lipca 1924 r. został mianowany na stopień nadkomisarza Policji Państwowej.

To w zasadzie wszystko, co na tę chwilę wiem na temat pierwszego komendanta jasielskiej Policji.

Więcej o innych przedwojennych policjantach związanych z naszym powiatem znajdziesz w zakładce „Biografie policyjne”.