16-06-2011 
Obecny komendant Straży Miejskiej Ryszard Mastej ma wielu poprzedników. Kilka tygodni temu na tym blogu zamieściłem tekst o Aleksandrze Mostrańskim, który w okresie międzywojennym, przez szereg lat jako inspektor policji, a następnie Straży Miejskiej, dowodził jasielską miejską formacją porządkową. Przed nim byli inni. Najstarszego rewizora policji w Jaśle znalazłem w szematyzmie galicyjskim daleko wcześniej aniżeli powstał tu samorząd, bo jeszcze pod datą 1820.
Trzeba tu pamiętać, że w tamtych czasach termin „policja” miał znacznie szersze znaczenie niż dziś. Rozumiano pod nim nie tyle ściganie złoczyńców, co zapobieganie wszelkim nieszczęściom. Policja obejmowała sprawy porządku bardzo szeroko, w tym utrzymanie czystości ulic, zapobieganie pożarom, nadzór budowlany, sanitarny, weterynaryjny, opiekę nad chorymi, pomoc społeczną itp.
Ryszard Mastej jest urzędnikiem samorządowym. Za jego poprzedników możnaby więc uznać rewizorów i inspektorów policji miejskiej okresu samorządowego, a samorząd wprowadzono w Galicji w latach 60. XIX wieku. O nich może w następnej części. A tymczasem przedstawię nazwiska rewizorów z okresu przedautonomicznego.
Zapisy w schematyzmach galicyjskich i innych tego typu wydawnictwach wskazują na to, że stanowisko rewizora policji w jasielskim magistracie istniało już w 1820 r. Stanowisko to zajmował wówczas niejaki Tadeusz Marcinkiewicz. Po nim kolejnych jasielskich rewizorów znalazłem w informatorach z następujących lat: w 1826 i 1827 – Michał Jaroszkiewicz, w 1833 r. – Tomasz Woyciechowicz (1833), w latach 1836, 1837 i 1844 Aleksander Kroll. W 1950 r. stanowisko wakowało, a w 1855 r. rewizorem prowizorycznym (tzn. na rocznym okresie próbnym) był Johann Martinek.Na zdjęciu: fragment karty z szematyzmu 1820 r. ze składem urzędniczym miasta Jasła. W ramce Tadeusz Marcinkiewicz. Jak wynika z tego zestawienia, miasto obok rewizora zatrudniało 4 strażników policyjnych (Polizeyschutzen) oraz woźnego sądowego (Gerichtsdiener).
Najnowsze komentarze